一、什么样的n阶矩阵才能对角化?#

先说结论 $\( \left\{ \begin{aligned} a. & 特征值无重根 ✅\\ b. & 有重根 \left\{ \begin{aligned} b.1. & 厄米特矩阵(Hermitian),\\ &特别的对称实数矩阵 ✅ \\ b.2. & 非厄矩阵 \left\{ \begin{aligned} b.2.1. & 几何重数=代数重数 ✅ \\ b.2.2. & 几何重数 \neq 代数重数 ❌ \end{aligned} \right. \end{aligned} \right. \end{aligned} \right. \)$

定理1:#

\( \lambda_1,\lambda_2,\dots,\lambda_m \) 是方阵 \( A \) 的m个特征值, \( p_1,p_2,\dots,p_m \) 依次是与之对应的特征向量,如果 \( \lambda_1,\lambda_2,\dots,\lambda_m \) 各不相等,则 \( p_1,p_2,\dots,p_m \) 线性无关。

定理2:#

n阶矩阵 \( A \) 与对角矩阵相似(即 \( A \) 能对角化)的充分必要条件是 \( A \)\( n \) 个线性无关的特征向量。

推论:#

如果n阶矩阵 \( A \)\( n \) 个特征值互不相等,则 \( A \) 与对角矩阵相似。

二、根据以上定理和推理特征值无重根的a和b.2.1情况一定可以对角化。#

三、有重根情况b.1情况#

3.1 厄米特矩阵#

厄米特矩阵是满足 \( A^H=A \) 的矩阵,即 \( A^H \)\( A \) 的共轭转置矩阵。

3.2 酉矩阵#

满足 \( A^HA=I \) 的矩阵。酉矩阵,其列向量是规范正交的,其秩必为n。 $\( A^{-1}=A^H\)$ n阶n维线性无关向量必可以通过施密特正交化得到标准正交基矩阵,即是酉矩阵。

3.3 舒尔化矩阵#

设n阶矩阵 \( A \) 的特征值 \( \lambda_k \)\( k \) 重根,对应 \( m \) 个特征值, \( p_1,p_2,\dots,p_m \) 依次是与之对应的特征向量,组成一组基,把 \( \{p_1,p_2,\dots,p_m\} \) 扩充至n个(n维的最大线性无关组是n个),并施密特正交化,得到 \( P=(p_1,p_2,\dots,p_m,p_{m+1},\dots,p_n) \) $\( AP=(\lambda_kp_1,\lambda_kp_2,\dots,\lambda_kp_m,Ap_{m+1},Ap_{m+2},\dots,Ap_n)\)$

\[\begin{split} \begin{aligned} P^HAP= \begin{pmatrix} p_1^H \\ p_2^H\\ p_3^H\\ \vdots\\ p_m^H\\ p_{m+1}^H\\ \vdots\\ p_{n} \end{pmatrix}(\lambda_kp_1,\lambda_kp_2,\dots,\lambda_kp_m,Ap_{m+1},Ap_{m+2},\dots,Ap_n) \end{aligned} \end{split}\]

\( A=(a_{ij}), p_j=(q_{ij}) \) 因为 \( P^H \) 的正交性,所以,

\[\begin{split} \begin{aligned} P^HAP &=\begin{pmatrix} \lambda_{k}& & & & p^H_1Ap_{m+1}&\cdots&p^H_1Ap_{n} \\ & \lambda_{k} & & & p^H_2Ap_{m+1}&\cdots&p^H_2Ap_{n}\\ & & \ddots & & \vdots& &\vdots \\ & & & \lambda_{k} & p^H_mAp_{m+1}&\cdots&p^H_mAp_{n}\\ 0 & 0 & \cdots & 0 & p^H_{m+1}Ap_{m+1}&\cdots&p^H_{m+1}Ap_{n} \\\vdots& \vdots& & \vdots& \vdots& &\vdots \\0&0& \cdots & 0&p^H_nAp_{m+1}&\cdots&p^H_nAp_{n}\\ \end{pmatrix} \end{aligned} \end{split}\]

P为我们构造的酉矩阵,于是 \( \Rightarrow \) , $$

(1)#\[\begin{equation} \begin{aligned} P^{-1}AP&=P^HAP &=\begin{pmatrix} \lambda_{k}& & & & p^H_1Ap_{m+1}&\cdots&p^H_1Ap_{n} \\ & \lambda_{k} & & & p^H_2Ap_{m+1}&\cdots&p^H_2Ap_{n}\\ & & \ddots & & \vdots& &\vdots \\ & & & \lambda_{k} & p^H_mAp_{m+1}&\cdots&p^H_mAp_{n}\\ 0 & 0 & \cdots & 0 & p^H_{m+1}Ap_{m+1}&\cdots&p^H_{m+1}Ap_{n} \\\vdots& \vdots& & \vdots& \vdots& &\vdots \\0&0& \cdots & 0&p^H_nAp_{m+1}&\cdots&p^H_nAp_{n}\\ \end{pmatrix} \\ &=B \end{aligned} \end{equation}\]
\[为书写方便,将(1)式 $ B $ 简写为块矩阵:\]

B $$

\[\begin{split} \begin{aligned} B & =\left(\begin{array} {cccc:ccc} \lambda_{k} & & & & * & \cdots & * \\ & \lambda_{k} & & & * & \cdots & * \\ & & \ddots & & \vdots & & \vdots \\ & & & \lambda_{k} & * & \cdots & * \\ \hdashline 0 & 0 & \cdots & 0 & * & \cdots & * \\ \vdots & \vdots & & \vdots & \vdots & & \vdots \\ 0 & 0 & \cdots & 0 & * & \cdots & * \\ \end{array} \right)\\ & =\left(\begin{array} {ccc:c}\\ \lambda_{k} & \\ & \ddots & & W \\ & & \lambda_{k} & \\ \hdashline & O & & M \\ \end{array} \right)\\ \end{aligned} \end{split}\]

其中 \( M \) 矩阵可以重复上面的步骤,最终得到上三角矩阵。

\( A \)\( B \) 相似,根据有关定理,它们具有相同的特征值。 \( |A-\lambda E|=|B-\lambda E| \)

\[\begin{split} \begin{aligned} |B-\lambda E| & =\left(\begin{array} {ccc:c} \lambda_{k}-\lambda & \\ & \ddots & & W \\ & & \lambda_{k}-\lambda & \\ \hdashline & O & & M-\lambda E \\ \end{array}\right)\\ & =(\lambda_{k}-\lambda)^mg(\lambda) \end{aligned} \end{split}\]

又因为 \( \lambda_{k} \)\( k \) 重根,所以 \( |A-\lambda E|=(\lambda_{k}-\lambda)^kf(\lambda) \) ,所以,几何重数 \( m \) 必小于代数重数 \( k \) , 即 \( m\leq k \)

又因为 \( P \) 为酉矩阵,所以 $\( \begin{aligned} B^H&=(P^HAP)^H \\ &=(P^H(AP))^H \\ &=(AP)^H(P^H)^H \\ &=(AP)^HP \\ &=P^HA^HP \\ \end{aligned} \)$

如果 \( A \) 为厄米特矩阵,则 \( B^H=B \) ,所以 \( B \) 也为厄米特矩阵。所以 \( B \) 必为对角矩阵。 所以,b.1情况一定可以对角化。

参考:

  1. 厄米特矩阵

  2. 舒尔定理

  3. 几何重数小于等于代数重数